Welke wijzigingen in de regels kan ik verwachten?

Per 2009 is er een wijziging in de wet aangaande lijfrentekapitaal waarvoor geen of geen volledige premieaftrek heeft plaatsgevonden van kracht. Dit na een eerdere wijziging in 2001 waarvan achteraf gezien blijkt dat dit teveel moeilijkheden geeft voor verzekeraars, de fiscus en de klant zelf.

Met ingang van 1 januari 2001 kwam namelijk voor lijfrentes de vermogensrendementsheffing in box 3 in de plaats van de saldomethode daar waar de premies niet (of gedeeltelijk) zijn afgetrokken. Echter, voor op 13 september 1999 bestaande contracten hoefde geen boxsplitsing plaats te vinden indien de niet-aftrekbare premie met ingang van 14 september 1999 minder bedroeg dan € 2.269 (f 5.000) per jaar. Onder dat bedrag viel de lijfrente geheel in box 1 en was de saldomethode van toepassing.

Voor 2001: de saldomethode

Tot 1 januari 2001 werd de saldomethode gebruikt bij lijfrente-uitkeringen waarvoor geen of geen volledige premieaftrek had plaatsgevonden. Bij de saldomethode zijn de eerste uitkeringen uit de lijfrente onbelast totdat het bedrag van de niet in aftrek genomen premies is goedgemaakt. Zodra de niet in aftrek genomen premies zijn goedgemaakt, zijn de resterende uitkeringen volledig belast.

Vanaf 2001: splitsing tussen box 1 en box 3

Met ingang van 1 januari 2001 is de vermogensrendementsheffing in box 3 in de plaats gekomen van de saldomethode. Als gevolg daarvan kan een lijfrente gedeeltelijk in box 1 zitten voor zover er premieaftrek heeft plaatsgevonden en gedeeltelijk in box 3 voor zover geen premieaftrek heeft plaatsgevonden. Deze fiscale splitsing levert de verzekeringsmaatschappijen, de Belastingdienst en ook de belastingplichtigen nogal wat problemen op.

Vanaf 2009: meer lijfrenten volledig in box 1

Om deze problemen op te lossen zullen alle lijfrenten die zo zijn vormgegeven dat ze in aanmerking kunnen komen voor premieaftrek, met ingang van 1 januari 2009 alleen nog maar in box 1 vallen, ook als er geen of een onvolledige premieaftrek heeft plaatsgevonden. Als tegemoetkoming voor de dubbele heffing die daardoor mogelijk ontstaat, wordt de saldomethode opnieuw ingevoerd.

Mogelijke problemen

De saldomethode is helaas niet geheel zoals deze vroeger was. Het onbelaste deel bestaat namelijk uit alle niet-afgetrokken premies tot en met 31 december 2008 plus de niet-afgetrokken premies betaald met ingang van 2009, voor zover deze laatste premies lager zijn dan € 2.269 per jaar. De vermogensrendementsheffing betaald in de jaren 2001 tot en met 2008 wordt niet teruggegeven. Voor lijfrentes die kwalificeren voor premieaftrek, maar waarop toch € 2.269 of meer per jaar aan niet-aftrekbare premie wordt betaald, kan dus dubbele heffing in de toekomst ontstaan!